Gaz łupkowy, co warto wiedzieć
Ostatnio tematy związane z gazem łupkowym są w centrum zainterezowania. Wszyscy widzą w nim wielkie nadzieje na zniwelowanie zapotrzebowania na gaz ziemny spoza Polski. A co tak naprawdę trzeba wiedzieć o gazie łupkowym? Czy jest on bezpieczny dla środowiska? Niestety szkód jakie wyrządzi jego pozyskiwanie dokładnie nie jesteśmy w stanie określić, bo na razie wiedza technologiczna jest w fazie raczkowania.
Łupki są to skonsolidowane iłowice i mułowice, popularne w przyrodzie skały. Powstają w odległych lub w izolowanych strefach basenów sedymentacyjnych, gdzie nie dociera grubszy materiał, erodowany z lądu, tworząc między innymi osad piaszczysty bądź piaskowce. Skały takie osadzają się w morzach, jeziorach jak i na lądzie. Gaz łupkowy występuje głównie w skałach, które powstały w okresie słabej dostawy materiału z lądu, przy sporej żyzności zbiornika najczęściej dla alg i planktonu oraz na dnie morza w sytuacji braku tlenu, który normalnie powodowałby rozkład osadzających się szczątków organicznych. Przez naturalną tendencje do pękania ( łupliwości) tych skał wzdłuż równoległych powierzchni została nazwana "łupkiem"
Pierwsze próby wydobycia gazu z łupków podejmowano już w XIX wieku, jednak ze względu na niewielką przepuszczalność - niewystarczającą do zapewnienia przepływu gazu do odwiertu, nie udało się wykorzystać tego źródła gazu.
Jako że łupki zwykle mają przepuszczalność niewystarczającą do zapewnienia przepływu do odwiertu, dotychczas nie wykorzystywano ich jako źródła gazu. Spośród innych „niekonwencjonalnych” źródeł gazu ziemnego wymienić należy także metan ze złóż węgla, niektóre piaskowce, oraz hydraty metanu.
Pozyskiwanie gazu ze skały o niskiej przepuszczalności wymaga jej perforacji. Gaz łupkowy produkowany był z łupków z naturalnymi szczelinami; W ciągu ostatnich lat rozpracowano technologię kruszenia hydraulicznego, w celu stworzenia sztucznych pęknięć w okolicy odwiertów.
Proces wydobycie gazu łupkowego wiąże się z oddziaływaniem na środowisko naturalne. Zazwyczaj w pojedynczym szczelinowaniu tłoczy się do górotworu 1000 – 5000 m3 płynu, jest to woda z dodatkiem pisaku oraz stosowane są chemiczne dodatki w nie dużych koncentracjach, ale w ilościach nie obojętnych dla środowiska. Dodatkowo kiedy płyn powraca na powierzchnie wchłania po drodze domieszkę naturalne występujących w skałach solanek, muł, okruchy oraz mikroelementy wypłukiwane ze skał. Skażona woda jest zazwyczaj przechowywana w basenach i wykorzystywana kilkukrotnie do wstrzykiwana pod ziemię. Część cieczy szczelinującej przedostaje się do gleby dlatego dla uniknięcia poważniejszych konsekwencji dla środowiska wymagana jest kosztowna utylizacja skażonego terenu.
Drugą istotą rzeczą to oddziaływanie prac wiertniczych na otoczenie zwłaszcza na ludzi mieszkających blisko wierceń. Czas potrzeby do wiercenia pojedynczego otworu trwa około 3-5 tygodni w jednym miejscu, ale w przypadku większej liczby wierceń czas ten może zająć wiele miesięcy. Hałas bywa uciążliwy, w skrajnych przypadkach stosuje się ekrany akustyczne. Do całości trzeba dodać ruch ciężkiego sprzętu transpotowego.
Problemów z gazem łupkowym jest dużo, ale w dobie wzrastających cen gazu jest to ekonomia ma wpływ największy na środowisko.
Źródło:
http://gazlupkowy.pl/gaz-lupkowy/
http://3prgn.pl/3prgn/bibliotekawiedzy